دیه اعضا چیست؟
تعریف دیه از نظر شرعی میزان مالی است که برای جنایتهای عمدی، غیر عمدی بر نفس و یا میزان آسیبی که به اعضای بدن وارد میشود، معین شده است.
جزئیات وبلاگ
تعریف دیه از نظر شرعی میزان مالی است که برای جنایتهای عمدی، غیر عمدی بر نفس و یا میزان آسیبی که به اعضای بدن وارد میشود، معین شده است.
از آنجاییکه عموما در تصادفات و حوادث، آسیب وارد شده غیر عمد است، به فرد آسیب دیده متناسب با آسیب وارده خسارتی پرداخت می شود که در شرع و قانون میزان آن مشخص گردیده و دیه نام دارد.
به آن بخش از خسارت وارد شده به اعضای بدن که میزان آن در شرع و قانون تعیین نشده باشد ارش گفته میشود.
ارش براساس موارد زیر تعیین میشود:
اگر حادثه در ماههای حرام (محرم، رجب، ذیالقعده و ذیالحجه) رخ دهد (جنایت عمدی باشد یا غیرعمدی) به اندازه یک سوم، دیه نفس به آن افزوده میشود. (تغلیظ شامل دیه اعضاء نیست)
از بین بردن هر یک از اعضای فرد و هر دو عضو از اعضای زوج، دیه کامل و از بین بردن هریک از اعضای زوج، نصف دیه کامل دارد. چه آن عضو از اعضای داخلی بدن باشد، چه از اعضای بیرونی.
از بین بردن قسمتی از عضو یا منفعت دارای دیه مقدر به همان نسبت دیه دارد به این ترتیب که از بین بردن نصف آن به میزان نصف و از بین بردن یک سوم آن به میزان یک سوم دارای دیه است مگر اینکه در قانون ترتیب دیگری مقرر شده باشد.
تبصره ۱- در مواردی که نسبت از بین رفته قابل تشخیص نباشد، ارش تعیین میشود.
تبصره ۲- هرگاه براثر حادثه، عضو در وضعیتی قرار گیرد که به تشخیص کارشناس، فرد ناگزیر از قطع آن باشد دیه قطع عضو ثابت میشود.
دیه اعضایی که با پیوند و امثال آن در محل عضو از بین رفته، قرار گرفته است و مانند عضو اصلی دارای حیات میشوند به میزان دیه عضو اصلی است و اگر دارای حیات گردد ولی از جهت دیگری معیوب شود، دیه عضو معیوب را دارد.
از بین بردن اعضای مصنوعی، تنها موجب ضمان مالی است.
در شکستگی عضوی که دارای دیه مقدر است، چنانچه پس از حادثه به گونهای اصلاح شود که هیچ عیب و نقصی در آن باقی نماند، چهار بیست و پنجم دیه آن عضو ثابت است و چنانچه با عیب و نقص اصلاح شود یا برای آن عضو دیه مقدری نباشد، ارش ثابت است مگر در مواردی که در این قانون خلاف آن مقرر شده باشد.
دیه شکستن، ترک برداشتن و خرد شدن استخوان هر عضو دارای دیه مقدر به شرح زیر است:
الف) دیه شکستن استخوان هر عضو یک پنجم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود چهارپنجم دیه شکستن آن است.
ب) دیه خرد شدن استخوان هر عضو یک سوم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود چهارپنجم دیه خرد شدن آن استخوان است.
پ) دیه ترک برداشتن استخوان هر عضو چهار پنجم دیه شکستن آن عضو است.
ت) دیه جراحتی که به استخوان نفوذ کند بدون آنکه موجب شکستگی آن گردد و نیز دیه موضحه آن، یک چهارم دیه شکستگی آن عضو است.
هرگاه یک استخوان از چند نقطه جدای از هم بشکند یا خرد شود یا ترک بخورد، درصورتی که حادثه متعدد محسوب گردد، هریک دیه جداگانه دارد هرچند با یک ضربه به وجود آید و مجموع دیه آنها از دیه عضو هم بیشتر باشد.
دررفتگی استخوان از مفصل، در صورتی که موجب شَل یا از کارافتادگی کامل عضو نگردد، موجب ارش و در غیر این صورت موجب دو سوم دیه همان عضو و در صورت درمان بدون عیب موجب چهار پنجم از دو سوم دیه آن عضو میباشد.
هرگاه در اثر حادثه تکه کوچکی از استخوان از آن جدا شود، دیه شکستگی ثابت است.
هرگاه صدمه بر استخوان، موجب نقص عضو یا صدمه دیگری گردد، هر یک دیه جداگانهای دارد.
هرگاه بر اثر یک یا چند ضربه، علاوه بر دررفتگی مفصل، استخوان نیز بشکند یا ترک بخورد، دو جنایت محسوب میشود و هریک دیه یا ارش جداگانه دارد. اگر بر اثر ضربهای، هم استخوان بشکند و هم جراحت ایجاد شود نیز این حکم جاری است.